Słowa, które rozjaśnią lekturę Biblii

 

📖 Pismo Święte mówi:

„Nie taką samą mają słowa siłę, gdy są wypowiadane po hebrajsku i gdy są przetłumaczone na inny język”

(BPK, Syr, Prolog 21–22) 

W Biblii Tysiąclecia czytamy: albowiem nie mają tej samej mocy słowa czytane w języku hebrajskim, co przełożone na inną mowę.

Dlatego po hebrajskim — zafascynowana jego głębią — chwyciłam za klasyczną grekę. I jakże niezwykłym odkryciem było dla mnie to, że hebrajski z greką spotykają się w słowie Chrystus!

W klasycznej grece słowo to miało świeckie znaczenie, ale w Septuagincie tłumaczy hebrajskie מָשִׁיחַ (ha-Masziach) — czyli Mesjasz, Pomazaniec.

Greckie χριστός znaczy więc dokładnie to samo: Namaszczony.

Czym namaszczony? Duchem Świętym.

Przez kogo? Przez samego Boga.

To jedno słowo zawiera w sobie całe misterium wiary.

Zaczynając przygodę z językami biblijnymi, odkrywam też nowe sensy dobrze znanych nazw.

Dzieje Apostolskie? Brzmiały dla mnie jak opowieść historyczna.

A tymczasem po grecku: Πράξεις Ἀποστόλων – dosłownie czyny, działania wysłanników (apostoloi). Nie tylko historia, ale konkretne działania – żywe świadectwo!

Hebrajski biblijny to prawdziwa kopalnia duchowych i teologicznych znaczeń ukrytych w samych słowach. Oto kilka fascynujących przykładów, które mogą Cię zainspirować — zarówno językowo, jak i duchowo:

1. Adam – אָדָם (’ādām)

• Słowo Adam oznacza „człowieka”, ale pochodzi od słowa אֲדָמָה (’ădāmāh) – „ziemia, gleba”.
• Już w samej etymologii zawarte jest to, że człowiek został ukształtowany z prochu ziemi (por. Rdz 2,7).
• Symbolika: pokora człowieka, jego stworzenie z ziemi i zależność od Boga

2. Ruach – רוּחַ

• Hebrajskie רוּחַ (rûaḥ) znaczy: duch, wiatr, tchnienie.
• To jedno słowo oznacza zarówno Ducha Bożego, jak i wiatr czy oddech życia – np. w Rdz 1,2: „Duch Boży unosił się nad wodami” (rûaḥ ’ĕlōhîm).
• Duch Święty jako Tchnienie Życia – poetyckie i głęboko teologiczne zarazem.

3. Szalom – שָׁלוֹם

• Zazwyczaj tłumaczone jako „pokój”, ale w rzeczywistości oznacza pełnię, integralność, dobrostan, harmonię.
• Szalom to nie tylko brak wojny, lecz wewnętrzna całość i jedność z Bogiem, z sobą, z innymi.
• Stąd pozdrowienie „szalom” jest życzeniem duchowego i egzystencjalnego pokoju.

4. Amen – אָמֵן

• Wypowiadamy je na końcu modlitw, ale jego rdzeń אָמַן (’āman) oznacza: być trwałym, wiernym, niezawodnym.
• Mówiąc „Amen”, nie tylko „potwierdzamy”, ale przyjmujemy z wiarą — „niech tak się stanie” w oparciu o wierność Boga.

5. Jahwe – יְהוָה

• Imię Boga objawione Mojżeszowi (Wj 3,14): Ehjeh Aszer Ehjeh – „Jestem, który jestem”.
• Forma JHWH (יהוה) jest czasownikiem w formie niedokonanej: „Ten, który jest / będzie / stale działa”.
• Wskazuje na obecność, wierność, działanie Boga w czasie – „Jestem z tobą”.

6. Hesed – חֶסֶד

• Często tłumaczone jako „miłosierdzie” lub „łaska”.
• Ale hesed to coś więcej – to wierna, nierozerwalna miłość przymierza, miłość aktywna, zaangażowana.
• To słowo opisuje Bożą miłość, która trwa mimo wszystko, nawet gdy człowiek zawodzi.

7. Pesach – פֶּסַח

• Hebrajskie słowo oznaczające Paschę.
• Dosłownie: przeskoczyć, ominąć, przejść ponad — jak Bóg „ominął” domy Izraelitów w Egipcie (Wj 12).
• Symbolika: ocalenie przez krew baranka, zapowiedź zbawienia w Chrystusie.

Greka biblijna – szczególnie język Nowego Testamentu – również kryje wiele słów, które mają ogromną głębię teologiczną, a często są upraszczane w tłumaczeniach. Poniżej przedstawiam kilka językowych perełek z greki biblijnej, które mogą Cię zachwycić i pogłębić Twoje rozumienie Słowa Bożego:

1. Logos – λόγος

• W J 1,1: „Na początku było Słowo” – logos.
• Ale logos to nie tylko „słowo” w sensie wypowiedzi – w greckiej filozofii oznacza rozum, sens, zasadę istnienia, boski porządek.
• Jan celowo używa tego słowa, by pokazać, że Chrystus jest nie tylko mówcą Bożym, ale samym sensem i mądrością Boga.

2. Agape – ἀγάπη

• Jedno z kilku greckich słów na „miłość”, ale najgłębsze w sensie teologicznym.
• Agape to miłość ofiarna, bezinteresowna, wierna, nie emocja, ale postawa.
• W 1 Kor 13 Paweł opisuje agape jako miłość, która nigdy nie ustaje – Boży dar, a nie tylko ludzka reakcja.

3. Ekklesia – ἐκκλησία

• Tłumaczone jako „Kościół”, ale dosłownie: zwołani z (ek) – do wspólnoty (kaleo = wołać).
• W czasach NT to określenie wspólnoty osób wezwanych przez Boga

4. Metanoia – μετάνοια

• Tłumaczone jako „nawrócenie” lub „pokuta”.
• Ale dosłownie znaczy: zmiana myślenia, odwrócenie sposobu patrzenia.
• To nie tylko żal za grzechy, ale przemiana serca i umysłu — całkowite wewnętrzne nawrócenie ku Bogu.

5. Charis – χάρις

• Tłumaczone jako „łaska”.
• Ale to słowo niesie też znaczenia: dar, piękno, wdzięczność, przychylność, radość.
• W teologii NT oznacza niezasłużoną, darmową miłość Boga, z której wypływa wszystko.

6. Dikaiosynē – δικαιοσύνη

• Często oddawane jako „sprawiedliwość”.
• Ale w NT to nie tylko prawość moralna – to relacja z Bogiem, uznanie za sprawiedliwego dzięki łasce.
• Zwłaszcza u św. Pawła: Bóg czyni nas sprawiedliwymi (Rz 3,21–26), nie na podstawie zasług, ale przez wiarę.

7. Sozo – σῴζω

• Czasownik oznaczający: zbawić, ocalić, uzdrowić, wybawić.
• Jezus „zbawia” (sozo), ale też „uzdrawia” – to całościowe przywracanie życia, ciała, duszy i ducha.
• Uleczenie i zbawienie są powiązane: jedno działanie Boga (np. Mk 5,34: „Twoja wiara cię zbawiła / uzdrowiła”).

8. Parousia – παρουσία

• Oznacza „obecność” lub „przyjście”.
• W NT używane na określenie powtórnego przyjścia Chrystusa (np. 1 Tes 4,15).
• Ale dosłownie: pełna, chwalebna obecność – jak obecność króla. To nie tylko wydarzenie, ale objawienie się chwały Boga.

9. Martys – μάρτυς

• Tłumaczone jako „świadek”, ale stąd pochodzi też słowo męczennik.
• Początkowo oznacza osobę, która daje świadectwo o Jezusie.
• Z czasem: ten, kto daje świadectwo aż po śmierć – dlatego „męczennik” to świadek absolutnej wierności.
  

Mam nadzieję, że ten językowy post zachęci Was do tego, by sięgnąć po Biblię!